เมื่อสักสามสิบกว่าปีที่แล้ว... เคยเรียนอยู่ศรีธนาฯเชียงใหม่... โคมลอยที่มันบอกเป็นประเพณีนี่... กระพ๊มเห็นมา เค้าลอยกันน้อยลูกมากๆ... นานน๊านนนนน จะเห็นลอยมาสักลูกนึง เด็กๆเห็นก็ตื่นเต้นกันใหญ่... แล้วเดี๋ยวนี้แม่มลอยกันทั่วบ้านทั่วเมือง แถมเจื่อกบอกเป็นประเพณี... มึนขอรับ... ประเพณีพ่องมาเกิดหลังกรูกลับมาอยู่ กทม. สามสิบปีหรือไง๊... แฟร๊ดแฟ๊... แถมควายแม้กลับชาติมาเกิดเป็นเหี้ยก... ก็ยังไม่ลืมสัญชาติควาย... เค้าห้ามมาตั้งกะพ่องยังไม่เกิดแล้วโน่นไม่รู้จักศึกษาแหกตาดู... เจื่อกเอาปมด้อยไม่เคยได้สิทธิไว้ดูเล่น... มาร่ำร้องว่าเป็น ปชต.ของกรู๊ๆๆ... ...
ชาวบ้านเค้าปล่อยกันมาตั้งแต่โบราณ สนามบินเสือกมาสร้างทีหลัง พอมีปัญหาก็ออกกฎหมายมาขู่ ทำไมไม่ย้ายสนามบินออกไปเลยครับ จะได้ไม่มีปัญหา .....
อยากพูดแบบไอ้ลุงยิ้มนี่แล นานแล เอาวะพูดก็พูด ถึงจะพูดได้ไม่ถึงใจเท่าไอ้ลุงยิ้ม แต่ถือว่าสนับสนุนไปเต็มๆ ก็มันถิ่นเสื้อแดงเค้า ไปยุ่งกับเค้าทำไม ถ้ายังคิดไม่ตก ยังคิดว่าตัวเองมีหน้าที่เกี่ยวข้อง ก็ต้องรู้เคารพเจ้าถิ่น จัดโซนซะ เอาที่เชียงใหม่ กับอุดรเป็นโมเดล เมืองโคมแดง พูดจริง ยังมีอีกหลายเรื่องจัดโซนให้เร
เวียตนามก่อนปี ๑๙๙๖ เมื่อถึงวันตรุษจีน หรืองานเทศกาลรื่นเริงก็จะมีการจุดประทัด พลุ ดอกไม้ไฟ ซึ่งถือเป็นสิ่งบ่งชี้ถึงความเป็นมงคล แต่ผลที่ตามมาจากการจัดเก็บที่ไม่ดี การผลิตที่ไม่ได้มาตรฐาน และการจุด เล่น โดยขาดความระมัดระวัง ก่อให้เกิดการระเบิด เพลิงไหม้ ทำลายชีวิตและทรัพย์สินในแต่ละปีอย่างประเมินไม่ได้ หลังจากนั้นรัฐบาลก็ประกาศเป็นกฏหมาย ห้ามซื้อขาย ห้ามมีไว้ในครอบครอง และห้ามจุดในทุกกรณี ส่วน"โคมลอย" ผลดีกับผลเสียอะไรมากกว่า???
ถามไอ้ยิ้ม ตรรกะเดียวกับโคมลอย สถาบันกษัตริย์ของไทยมีตั้งแต่ 800 ปีก่อน ทำไมพวกแดงต้องการยกเลิกล้มล้าง
ผมว่าถ้าปรับรูปแบบโคมลอยนะ ให้ทำเป็นบอลลูนอัดก๊าซฮีเลี่ยม แล้วติดหลอด LED เข้าไปแทน ผมว่ามันก็โออยู่นะ แล้วกำหนดการปล่อย เป็นวันๆไป เครื่องบินก็งดบินสักวันนึง ก็แจ่มแล้ว แต่ที่ปล่อยกันทุกวันนี่ ก็เหมือนยิงปืนขึ้นฟ้านั่นแหละ ถ้าใครซวย ก็มีคนมาเผาบ้านให้ฟรีๆ ทั้งๆไม่ได้โกรธแค้นกับใคร ผมว่ามันเป็นการกระทำที่โคตรไม่รับผิดชอบต่อสังคมครับ สารภาพว่าเคยปล่อยครั้งนึง ตอนนั้นยังเด็ก ไม่ทันคิดครับ
ถามคำเดียว นานาอารยประเทศ มีประเทศไหนเขาปล่อยโคมลอยกันอยู่อีกครับ เบื่อพวกล้าหลังคลั่งชาติจริง ๆ ประเทศอื่นเขาไปถึงไหนต่อไหนกันแล้ว
ผมก็ละอายใจเหมือนกัน เคยปล่อยกับเขาด้วย หลายปีต่อมา งานลอยกระทง ผมเห็นโคมลอยในสภาพไหม้ไฟ โงนเงนกลางอากาศ ตกลงไปในแม่น้ำ ปุ๋ง.............. ตกลงไปขณะที่โคมยังมีไฟติดอยู่ ภาพนี้ติดตาผมจนถึงทุกวันนี้ครับ และจะไม่ลอยโคมเองหรือลอยโคมกับใครอีก
“ปัญหาของการไม่เข้าใจวัฒนธรรมมันมีสาเหตุที่โยงใยกันไปหมดอย่างที่ยกตัวอย่างมา ไม่รู้ ไม่ศึกษาแล้วยังถูกซ้ำเติมจากการคนที่จะหาประโยชน์จากวัฒนธรรมทำให้มันบิดเบือนมากขึ้นไปอีก การแก้ปัญหาเนี่ย ก็คงจะต้องเผยแพร่ให้ความรู้ในวงกว้างถึงความเชื่อและประเพณีที่ถูกต้อง ขอความร่วมมือจากนักท่องเที่ยว ไกด์ คนในธุรกิจท่องเที่ยว การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) และทุกหน่วยงานที่ใช้โคมลอยมาหาประโยชน์ว่าเมื่อกระแสการปล่อยโคมลอยตอนนี้มันสร้างปัญหาอะไรบ้างซึ่งเริ่มหนักมากขึ้นทุกทีๆ เราควรจะช่วยกันงดปล่อยโคม และเลิกคิดเสียทีว่าการปล่อยโคมลอยคือการปล่อยเคราะห์ปล่อยโศก เพราะมันไม่เกี่ยวข้องอะไรกับวัฒนธรรมล้านนาเลย มันคือ “วัฒนธรรมประดิษฐ์ใหม่” ที่อาจจะดูสวยงาม คนปล่อยโคมได้ชื่นใจที่เห็นโคมลอยเต็มฟ้า แต่คนที่ต้องทุกข์เพราะได้รับความเสียหายจากโคมลอยนั้นทุกข์หนักกว่ามาก….” อาจารย์ธิตินัดดา จินาจันทร์ นักวิจัยกลุ่มล้านนาคดี สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ถ้าจำไม่ผิด... สมัยยังอยู่เชียงใหม่ งานฤดูหนาวประจำปีจะจัดที่สนามกีฬาจังหวัด จะมีโคมลอยให้เห็นลูกใหญ่มากๆลอยผ่านลูก หรือสองลูกเท่านั้น... และที่จำได้เคยเห็นเค้าทำ เค้าใช้กาบมะพร้าวเผาเป็นควันรมใส่ใต้โคม ไม่ได้มีไฟจุดติดไปด้วยก็มี ลอยได้สูงไปไกลเหมือนกัน... ... เห็นเดี๋ยวนี้บอก... มันเป็นประเพณีเลยมึนตึ๊บขอรับ... กรูพลาดด้ายงาย สมัยอยู่เจียงใหม่ก๊ะแรดจะตาย...
ไม่มีทางยกเลิกได้ โคมลอยสร้างโดยรัฐไทย เพื่อผลประโยชน์ด้านการท่องเที่ยว ที่นำรายได้เป็นตัวเงินเข้าสู่ประเทศอย่างมากมายในตอนนี้
สื่อมวลชนบางตัวนั่นแหละตัวดี...ชอบข่าวโคมลอย ปรับคณะรัฐมนตรีมั่งละ ทหารใหญ่จะขอเออลี่รีไทร์มั่งละ หมาที่ใหนเอามาปล่อยวะ
ผมบอกเลย เชียงใหม่ยังห่างไกลกะการกระจายอำนาจให้ เพราะคุณภาพคนไม่ให้ ไม่รักษาสภาพเมืองตัวเอง เค้าเอาเกลือมาวางกลางเมือง ไม่สน ไม่ต่อต้าน จุดโคมลอยไปสอยเครื่องบิน ประจำ เผาหญ้า เพื่อปลูกพืชอะไรไร้สาระ ประจำ ต้องพัฒนาคนก่อน ถึงจะกระจายอำนาจไหว ไม่เกี่ยวกะการเมืองนะ
โคมลอยมีมาแต่โบราณแล้วเขาลอยวันไหนกัน วันที่ 1 มกราคมเป็นวันขึ้นปีใหม่ไทยเริ่มใช้กันปีไหน สนามบินเชียงใหม่สร้างขึ้นปีไหน