อาศิรวาท พระเอยพระมิ่งแก้ว ชาวไทย พระเกียรติก้องเกริกไกร ทั่วฟ้า พระกรุณาธิคุณไซร้ ปกเกล้า ราษฎร์แฮ ปวงประชาทั่วหล้า น้อมเกล้าฯถวายพร ๖o พรรษาเข้า บรรจบ ๕ รอบเข้าเวียนครบ ชนม์สมัย ขอพระพ้นประสบ ภัยแผ้ว พาลเอย ขอพระทรงเกษม สุขยิ่ง กัลปาฯ ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อม
๖o พรรษา เจ้าฟ้าของคนเดินดิน เนื่องในวโรกาสที่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจริญพระชนมายุครบ 5 รอบ 60 พรรษา ในวันที่ 2 เมษายน 2558 นับเป็นโอกาสอันเป็นมหามงคลยิ่งและนับเป็นศุภวาระสำคัญที่ปวงชนชาวไทยจะได้สำนึกในพระกรณียกิจ พระอัจฉริยภาพและพระจริยาวัตรอันเป็นที่ประจักษ์แก่ประชาชนทั้งชาวไทยในชาวต่างประเทศ พระองค์ทรงเป็นแบบอย่างอันดีเยี่ยมในทุกด้าน ทั้งคุณธรรม จริยธรรม ความใฝ่รู้ใฝ่เรียน มีพระวิริยอุตสาหะในการทรงงาน และที่สำคัญที่สุดคือเป็นเจ้าฟ้าที่มีความเป็นกันเองกับประชาชน ไม่ถือพระองค์ จนสามารถใช้คำว่า“เจ้าฟ้าของคนเดินเดิน”เลยก็ว่าได้ “สมเด็จพระเทพฯ ทรงงดงามด้วยพระจริยวัตรอันงดงาม หากให้พูดถึงความประทับใจในสมเด็จพระเทพฯ นั้นมีทุกเรื่อง เพราะทรงรอบรู้ไปทุกด้านทั้งอักษรศาสตร์ ประวัติศาสตร์ มนุษยศาสตร์ ธรรมชาติวิทยา นักดนตรี นักวิทยาศาสตร์ (โปรดทดลองสิ่งแปลกใหม่) นักคณิตศาสตร์ (ทรงมีพระอัจฉริยภาพในการคำนวณตัวเลขอย่างแม่นยำ) ทรงเป็นนักอ่านและนักจดบันทึก ทรงมีสมุดจดบันทึกเป็นพันๆ เล่ม หากจะทรงค้นหาเรื่องไหนก็จะทรงจำได้ว่าจดไว้ในสมุดเล่มไหน ก็จะหาเจอตลอดอย่างไม่น่าเชื่อ รวมถึงทรงมีความคิดตริตรองไม่เชื่อใครง่ายๆ ทรงมีความโอบอ้อมอารี มีความอดทน ขัตติยมานะ ทรงเรียบง่าย ทรงประหยัด และทรงมีน้ำใจ” รศ.ดร.คุณหญิงสุมณฑา พรหมบุญ รองประธานกรรมการบริหาร มูลนิธิศาสตราจารย์ ม.ล.ปิ่น มาลากุล (ผู้ที่ทำงานอย่างใกล้ชิด) ให้สัมภาษณ์ในระหว่างการเปิดตัวหนังสือ “ดั่งดวงแก้ว ส่องสว่าง ทางสายงาม” อู นยุ่น ส่วย (Nyunt Swe) อดีตเอกอัครราชทูตเมียนมาร์ประจำประเทศไทยระหว่างปี 2529-2535 เล่าไว้ในหนังสือที่ตีพิมพ์ในภาษาพม่าชื่อ ‘เอ่หย่า วดี หม้า เจ้าพยา โต้’ และเขาอนุญาตให้มีการแปลเป็นภาษาไทยในชื่อ ‘บันทึกทูตเมียนมาร์ จากลุ่มอิรวดีสู่เจ้าพระยา” ว่าก่อนมารับตำแหน่งทูตเมียนมาร์ประจำประเทศไทยไม่นาน ตนได้รับมอบหมายให้ถวายการรับเสด็จสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี ที่ทรงเสด็จเยือนเมียนมาร์ในฐานะราชอาคันตุกะของนายพลเนวิน ผู้นำประเทศในขณะนั้น ซึ่งสมเด็จพระเทพฯ ทรงมีพระชนมายุเพียง 31 พรรษา ตนประทับใจในความเรียบง่ายของพระองค์มาก “แม้จะทรงอิสริยยศเป็นถึงเจ้าฟ้า แต่พระองค์กลับไม่ทรงพะวงกับรูปโฉม ไม่สนพระราชหฤทัยในเครื่องพระสำอางทั้งหลาย ทรงใช้ชีวิตอย่างสามัญ และทรงฉลองพระองค์เรียบง่าย” อู นยุ่น ส่วย เล่าว่าในระหว่างเสด็จเยือนเมียนมาร์ สมเด็จพระเทพฯทรงสนพระราชหฤทัยในคำบอกเล่าพอๆ กับการจดบันทึก ทั้งยังทรงถ่ายภาพอาหารท้องถิ่นจานต่างๆ ซึ่งนำขึ้นทูลเกล้าฯ ถวาย และทรงสอบถามเกี่ยวกับอาหารเหล่านั้น “ขณะที่พระหัตถ์ข้างหนึ่งทรงจดบันทึก พระหัตถ์อีกข้างก็ทรงตักอาหารท้องถิ่นเหล่านั้นเสวย” “สมเด็จพระเทพ” หรือ “พระเทพ”เป็นพระนามไม่เป็นทางการที่คนไทยมักนิยมเรียกขาน และมีพระนามที่ข้าราชบริพาร เรียกทั่วไปว่าทูลกระหม่อมน้อยทรงเป็นสมเด็จพระเจ้าลูกเธอพระองค์ที่ 3 ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ในปี 2501 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเริ่มต้นการศึกษาระดับอนุบาล ณ โรงเรียนจิตรลดา โดยทรงศึกษาต่อเนื่องไปจนถึงระดับมัธยมศึกษา ในปีการศึกษา 2510 ทรงสอบชั้นประถมศึกษาตอนปลาย(ชั้น ป.7 ในขณะนั้น) ได้เป็นที่หนึ่งของประเทศ ทรงได้คะแนนรวม 96.6% จึงทรงได้รับพระราชทานรางวัลเรียนดีสำหรับนักเรียนเรียนดีทั่วประเทศจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ณ กรีฑาสถานแห่งชาติ และทรงได้รับการทูลเกล้าฯ ถวายเข็มเรียนดีจากโรงเรียนจิตรลดาเป็นประวัติการณ์พระองค์แรกด้วย ปี 2516 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงสำเร็จการศึกษาชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย สายศิลป์ โดยทรงสอบไล่ได้เป็นที่หนึ่งของประเทศในสายศิลป์ จากนั้นสอบเข้าศึกษาต่อ ในระดับอุดมศึกษา ณ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และทรงสำเร็จการศึกษาโดยได้รับปริญญาอักษรศาสตรบัณฑิต เกียรตินิยมอันดับหนึ่ง คะแนนสะสมเฉลี่ย 3.98 เป็นที่หนึ่งของชั้น และได้รับพระราชทานเหรียญทองในฐานะที่ทรงสอบได้คะแนนสูงสุดในกลุ่มบัณฑิตวิชาเอกสาขาประวัติศาสตร์ “เวลาที่สมเด็จพระเทพฯ เสด็จฯ ไปเรียน จะทรงมีพระกระเป๋าใบใหญ่ที่เป็นเหมือนกระเป๋ามหัศจรรย์ เหมือนกระเป๋าโดราเอมอน เพราะมีทุกอย่างอยู่ในนั้น และเพื่อนร่วมชั้นจะทูลฯ ขอใช้เป็นประจำ ทั้ง ปากกา กาว กรรไกร หรือเพื่อนร่วมชั้นเป็นลมก็ทรงมียาดม มาให้เพื่อนร่วมชั้นได้หยิบยืม รวมถึง ดิกชินนารีเล่มใหญ่ จะทรงพกติดอยู่ในพระกระเป๋าเสมอ ถึงแม้จะหนักแต่ก็ทรงถือมาเรียนทุกวัน” ผศ.ดร.สุกัญญา บำรุงสุข อาจารย์ประจำภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ พระสหายร่วมชั้นเรียนคณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เล่าถึงความประทับใจสมเด็จพระเทพฯ หลังจากนั้นได้ทรงศึกษาต่อปริญญาโท 2 สาขาวิชา ได้รับพระราชทานปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาจารึกภาษาตะวันออก จากมหาวิทยาลัยศิลปากร ในปีการศึกษา 2522 และปริญญาอักษรศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาภาษาบาลี - สันสกฤต จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยในปีการศึกษา 2524 ต่อมา ด้วยความสนพระทัยงานด้านการพัฒนา โดยอาศัยหลักวิชาการศึกษา หรือการเรียนรู้เป็นแกน จึงทรงสมัครเข้าศึกษาต่อในระดับดุษฎีบัณฑิต ณ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ทรงสำเร็จการศึกษา และรับพระราชทานปริญญา การศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพัฒนศึกษาศาสตร์ในปีการศึกษา 2529 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี โดยเสด็จพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ไปทรงเยี่ยมราษฎรในชนบทห่างไกลและทุรกันดารทั่วประเทศมาตั้งแต่ยังเยาว์พระชันษา ได้ทอดพระเนตรเห็นสภาพชีวิตและความเป็นอยู่ของประชาชน ทำให้ทรงทราบปัญหาต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นความยากจน ความขาดแคลนอาหารและปัจจัยต่างๆ การขาดบริการสาธารณสุขและการศึกษา จึงมีพระราชหฤทัยมุ่งมั่นที่จะทรงช่วยเหลือเด็ก เยาวชน และประชาชนที่ด้อยโอกาสในถิ่นทุรกันดารเหล่านี้ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเริ่มงานพัฒนาในปีพุทธศักราช 2523 โดยทรงทดลองทำโครงการเกษตรเพื่ออาหารกลางวันในโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน จำนวน 3 โรง เพื่อแก้ไขปัญหาการขาดอาหารและพัฒนาภาวะโภชนาการและสุขภาพของเด็กที่อยู่ในถิ่นทุรกันดาร หลังจากนั้นได้ทรงขยายงานพัฒนาในด้านอื่นๆอีกเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตประชาชนให้ดีขึ้น พร้อมทั้งขยายพื้นที่การดำเนินงานมากขึ้นด้วยโดยโปรดเกล้าฯให้ “ สำนักงานโครงการส่วนพระองค์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ” ร่วมกับหน่วยงานต่างๆ รับผิดชอบดำเนินงานโครงการตามพระราชดำริ“เพราะตั้งแต่เกิดมาจำความได้ ก็เห็นทั้งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ และสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนีทรงคิดหาวิธีการต่างๆ ที่จะยกฐานะความเป็นอยู่ของคนไทยให้ดีขึ้น เมื่อโตขึ้นมา พอมีแรงทำอะไรได้ ก็ทำไปอย่างอัตโนมัติ โดยทำตามพระราชกระแสหรือทำตามแนวพระราชดำริ การช่วยเหลือประชาชนเป็นหน้าที่ของสถาบันพระมหากษัตริย์ ต้องทำเป็นประจำอยู่แล้ว” พระราชดำรัสของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พระราชทานแก่ข้าราชสำนักงานเลขานุการ กปร.เมื่อเดือนธันวาคม 2528(จากหนังสือ “พระทรงเป็นดวงแก้วส่องไทย” หน้า 47) ปัจจุบันการดำเนินงานโครงการตามพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ได้ดำเนินในโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน ในสังกัดกองบัญชาการตำรวจตระเวนชายแดน จำนวน 196 แห่ง โรงเรียนและห้องเรียนสาขา ในสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 201 แห่ง ศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา "แม่ฟ้าหลวง" และศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยมอแกน อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะสุรินทร์ ในสังกัดสำนักงานการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย จำนวน 279 แห่ง โรงเรียนเอกชนสอนศาสนาอิสลาม สถาบันปอเนาะ และโรงเรียนการกุศลของวัดในพระพุทธศาสนา ในสังกัดสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน จำนวน 16 แห่ง โรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา ในสังกัดสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ จำนวน 69 แห่ง โรงเรียนในสังกัดสำนักการศึกษากรุงเทพมหานคร จำนวน 25 แห่ง และโรงเรียนและศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาเด็กวัยเตาะแตะ ในสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จำนวน 39 แห่ง รวมมีพื้นที่ดำเนินการทั้งหมด 825 แห่งทั่วประเทศ (ข้อมูลปีการศึกษา 2557)
นอกจากนี้ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารียังทรงมีพระปรีชาสามารถในหลาย ๆ ด้าน โดยเฉพาะอย่างยิ่งทางด้านอักษรศาสตร์และดนตรีไทย ซึ่งพระองค์ได้นำมาใช้ในการอนุรักษ์ ส่งเสริม และให้การอุปถัมภ์ในด้านศิลปวัฒนธรรมของประเทศ จากพระราชกรณียกิจในด้านศิลปวัฒนธรรมนี้ พระองค์จึงได้รับการทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายพระสมัญญาว่า“เอกอัครราชูปถัมภกมรดกวัฒนธรรมไทย” และ “วิศิษฏศิลปิน” รศ.คุณหญิง สุมณฑา พรหมบุญ ประธานคณะกรรมการการอุดมศึกษา กล่าวปาฐกถาพิเศษที่ บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัยจัดงานเสวนาทางวิชาการและนิทรรศการ เรื่อง สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี กับการศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี ในโอกาสทรงเจริญพระชนมายุ 60 พรรษา เมื่อวันที่ 25 มี.ค.2558 ตอนหนึ่งว่า สมเด็จพระเทพฯ ทรงเป็นปราชญ์รอบรู้หลายด้าน ทรงพระราชกรณียกิจมากมาย ทรงเป็นสมเด็จเจ้าฟ้านักการศึกษา ที่ทรงเชี่ยวชาญด้านการศึกษาอย่างมาก พระองค์ทรงริเริ่มโครงการพัฒนาเด็กและเยาวชน ตั้งแต่ปีพ.ศ.2523 โดยเริ่มจากโรงเรียนในถิ่นทุรกันดารเพื่อช่วยเหลือเด็กและเยาวชน ซึ่งให้ความสำคัญตั้งแต่เด็กก่อนวัยเรียนไปจนถึงการศึกษาขั้นสูง โดยทรงรับสั่งว่ามนุษย์ทุกคนสามารถพัฒนาให้สูงขึ้นได้ เพราะการศึกษาทำให้คนมีความสามารถสูงขึ้น แม้แต่ละคนมีความสามารถไม่เท่ากันแต่ต้องให้โอกาสเท่ากัน และแนวทางดังกล่าวองค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมสหประชาชาติ หรือ ยูเนสโก ก็ได้ประกาศเป็นปฏิญญา “การศึกษาเพื่อปวงชน” หรือ Education for All อีกด้วย นอกจากนั้น พระองค์ยังทรงเป็นนักปฏิบัติ ลงมือทำและศึกษาทฤษฎีมาประกอบกัน ทรงเห็นว่าการวิจัยสามารถทำได้ตั้งแต่เด็กระดับอนุบาลและเมื่อถึงระดับบัณฑิตศึกษาจะต้องเป็นงานวิจัยที่มีแบบแผนวิชาการลงลึกรายละเอียดเพิ่มมากขึ้น นอกจากนี้ ทรงมีแนวพระราโชบายในการพัฒนาให้ครบทุกด้านทั้งสุขภาพอนามัย สิ่งแวดล้อม ไม่ใช่พัฒนาเฉพาะความรู้ในตำราเท่านั้น และทรงย้ำว่าการศึกษาต้องเชื่อมโยงกับชีวิต โดยมีทั้งทฤษฎีและปฏิบัติ ซึ่งพระองค์ทรงปฏิบัติจริงทุกเรื่อง ทรงรับสั่งว่า หากมีแต่ทฤษฎีไม่ปฏิบัติก็จะทำไม่เป็น ก็จะเป็นวิชาการที่เพ้อฝัน หากปฏิบัติแต่ทฤษฎีไม่เข้มแข็งก็จะเป็นคนที่มีความคิดคับแคบ อีกทั้ง การศึกษาต้องเติมเต็มตามศักยภาพแต่ละบุคคล และเป็นประโยชน์แก่ทุกคน โดยสถานศึกษาสามารถเป็นศูนย์กลางการพัฒนาชุมชน และสังคม ครู อาจารย์ ต้องสวมหัวใจการเป็นนักพัฒนาด้วย รวมถึง พระองค์ยังทรงใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการเรียนรู้สำหรับทุกคน ไม่ว่าจะเป็นคนในพื้นที่ห่างไกล ผู้พิการ ผู้ป่วย ผู้ต้องขัง และสามเณร ฯลฯ“สำหรับการเรียนการสอนในมหาวิทยาลัย พระองค์ทรงรับสั่งว่าไม่ใช่เพียงเรียนรู้ลึก แต่ต้องรู้กว้าง เพื่อเชื่อมโยงวิชาการต่างๆ ได้ และที่สำคัญต้องมีจริยธรรม วิชาการ และวิชาชีพ อย่างไรก็ตาม พระองค์ ทรงพัฒนาบัณฑิตศึกษาในทุกด้าน โดยทรงส่งเสริมผู้มีความสามารถพิเศษได้เรียนบัณฑิตศึกษา เพื่อเป็นนักวิชาการ นักวิจัย นักพัฒนา ทรงพัฒนานักวิจัยและการวิจัยระดับแนวหน้า ทรงบุกเบิกสาขาวิชาใหม่ๆ และสหวิทยาการ ทรงสร้างเครือข่ายนักวิจัยที่มีทั้งรุ่นอาวุโสและรุ่นใหม่ ทั้งภายในและต่างประเทศ และทรงส่งเสริมกิจกรรมทางวิชาการ ทรงติดตามความก้าวหน้าทางวิชาการอยู่เสมอ”คุณหญิงสุมณฑากล่าวเทิดพระเกียรติ และด้วยเหตุที่สมเด็จสมเด็จพระเจ้าลูกเธอพระองค์นี้ทรงบำเพ็ญพระราชกิจนานัปการอันเป็นประโยชน์แก่ประเทศชาติ เมื่อวันที่ 5 ธันวาคม 2520 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิรินธรเทพรัตนสุดา กิติวัฒนาดุลโสภาคย์ ดำรงพระอิสริยยศเป็น“สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจักรีสิรินธร รัฐสีมาคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกุมารี” นับเป็นสมเด็จเจ้าฟ้าหญิงพระองค์แรก ที่ทรงดำรงฐานันดรศักดิ์ที่ “สยามบรมราชกุมารี” แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ ทั้งนี้ เนื่องเพราะในการสถาปนาพระอิสริยยศสำหรับพระบรมวงศานุวงศ์ฝ่ายใน ตั้งแต่เริ่มตั้งกรุงรัตนโกสินทร์จนถึงปัจจุบัน การสถาปนาพระยศ “สมเด็จพระ” นั้น ส่วนใหญ่จะเป็นการสถาปนาพระยศของสมเด็จพระบรมราชชนนี พระพันปีหลวง สมเด็จพระบรมอัยยิกาเธอ พระวิมาดาเธอ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ ในรัชกาลต่าง ๆ แต่การสถาปนาในครั้งนี้ถือเป็นครั้งแรกที่มีการสถาปนาสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้า ขึ้นเป็น “สมเด็จพระ” จึงเป็นพระเกียรติยศที่สูงยิ่ง ขอพระองค์ทรงพระเจริญยิ่งยืนนาน ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อม Cr. http://manager.co.th/AstvWeekend/ViewNews.aspx?NewsID=9580000035880 ภาพจาก : หนังสือมณีพลอยร้อยแสง และ pantip.com
“น้องน้อยของพี่ชาย” เป็นบทความที่สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช ฯ สยามมกุฎราชกุมาร ทรงพระราชนิพนธ์ "น้องน้อยของพี่ชาย" เป็นบทความที่สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช ฯ สยามมกุฎราชกุมาร ทรงพระราชนิพนธ์ เนื่องในโอกาสที่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจริญพระชนมายุ ๓ รอบ เมื่อวันที่ ๒ เมษายน พุทธศักราช ๒๕๓๔ พระราชนิพนธ์นี้ยังเผยแพร่ไม่กว้างนัก ศูนย์สารสนเทศ สำนักราชเลขาธิการ จึงเชิญมาเผยแพร่ เนื่องในโอกาสที่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจริญพระชนมายุ ครบ ๕ รอบ พุทธศักราช ๒๕๕๘ ขอขอบคุณ : ภาพจากหนังสือ ปิยชาติสยามบรมราชกุมารี "ดาวประจำเมือง" และภาพจากแฟ้มภาพ ทรัพยากรกลุ่มงานแสดงข้อมูลทางประวัติศาสตร์ ขอขอบคุณ : ศูนย์สารสนเทศ สำนักราชเลขาธิการ http://welovethaiking.com/blog/น้องน้อยของพี่ชาย-เป็น/
เรื่องเล่าครั้งยังเยาว์ : สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ 'เจ้าฟ้านักการศึกษาของปวงชนชาวไทย' เนื่องในโอกาสมหามงคล เฉลิมพระชนมายุ ๖๐ พรรษา สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในวันที่ ๒ เมษายน พ.ศ.๒๕๕๘ ที่กำลังจะเวียนมาบรรจบ “เจ้าฟ้านักการศึกษาของปวงชนชาวไทย” ผู้ที่เต็มเปี่ยมไปด้วยองค์ความรู้ต่างๆ มากมายหลายด้าน ไม่ว่าจะเป็นอักษรศาสตร์ ประวัติศาสตร์ มนุษยศาสตร์ ธรรมชาติวิทยา ทรงเป็นนักวิทยาศาสตร์ นักคณิตศาสตร์ ศิลปิน นักดนตรี นอกจากนี้ยังทรงเป็นนักอ่าน นักจดบันทึก ที่น่ายกย่องอีกด้วย สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ ทรงให้ความสำคัญกับการศึกษาเป็นอย่างมาก และด้วยพระจริยวัตรที่งดงาม เมื่อครั้งยังทรงพระเยาว์ที่ทำให้มีคนสนิทใกล้ชิด ได้กล่าวถึงพระองค์ท่านไว้มากมาย Life on campus จึงได้รวบรวมเรื่องราวต่างๆ แห่งความประทับใจ รวมถึงพระราชดำรัสของสมเด็จพระเทพฯ เจ้าฟ้าหญิงของปวงชนชาวไทย เกี่ยวกับการศึกษามาให้ได้ชมกัน... พระราชประวัติการศึกษา “ข้าพเจ้าสอบเข้าคณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อ พ.ศ.๒๕๑๖ เหตุผลใหญ่ที่สอบเข้าคณะนี้ก็คงเหมือนกับคนอื่นๆ คือเป็นคณะที่คะแนนสูงสุด อีกประการหนึ่งในช่วงที่ข้าพเจ้าสอบ ข้าพเจ้าไม่ค่อยสบาย จึงเลือกคณะที่ไม่ต้องสอบหลายวิชา และไม่ต้องสอบวิชาพิเศษ ถ้าสบายดีคงเลือกคณะที่มีวิชาพิเศษเช่น โบราณคดี หรือครุ-พละ เอาไว้ด้วย แต่อย่างไรก็ตามข้าพเจ้าคงต้องติดอักษรฯ เพราะคะแนนออกมาไม่เลวนัก” -หนังสืออักษรศาสตรบัณฑิต ๕๐ ปี- เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๐๑ พระองค์ทรงเริ่มเข้ารับการศึกษาระดับอนุบาลที่โรงเรียนจิตรลดา ซึ่งตั้งอยู่ภายในพระตำหนักจิตรลดารโหฐาน พระราชวังดุสิต จนถึงระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ในแผนกศิลปะและทรงสอบไล่จบชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายด้วยคะแนนสูงสุดของประเทศ และได้ทรงสอบเข้าศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษา ณ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดยสามารถทำคะแนนสอบเอนทรานซ์เป็นอันดับ ๔ ของประเทศ ซึ่งถือเป็นสมเด็จเจ้าฟ้าพระองค์แรกที่ทรงเข้าศึกษาต่อระดับอุดมศึกษาในประเทศ จนกระทั่ง ปี พ.ศ. ๒๕๒๐ พระองค์ทรงสำเร็จการศึกษาได้รับปริญญาอักษรศาสตรบัณฑิต สาขาประวัติศาสตร์ เกียรตินิยมอันดับหนึ่ง เหรียญทอง ด้วยคะแนนเฉลี่ย ๓.๙๘ พระองค์ทรงเข้าศึกษาต่อในระดับปริญญาโท ด้านจารึกภาษาตะวันออก (ภาษาสันสกฤต และภาษาเขมร) ณ คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร และเข้ารับพระราชทานปริญญาบัตรเมื่อวันที่ ๑๑ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๒๒ และปริญญาโทจากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สาขาภาษาบาลีและสันสกฤต จากภาควิชาภาษาตะวันออก คณะอักษรศาสตร์ และได้เข้ารับพระราชทานปริญญาบัตรเมื่อวันที่ ๙ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๒๔ หลังจากนั้นทรงเข้าศึกษาต่อในระดับปริญญาเอก ณ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ โดยพระองค์ผ่านการสอบคัดเลือกอย่างยอดเยี่ยมด้วยคะแนนเป็นอันดับหนึ่งในบรรดาผู้เข้าสอบทั้งหมด และทรงเป็นนิสิตปริญญาการศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาพัฒนศึกษาศาสตร์ รุ่นที่ ๔ พระองค์ทรงสอบผ่านวิทยานิพนธ์อย่างยอดเยี่ยม สภามหาวิทยาลัยอนุมัติให้ทรงสำเร็จการศึกษาในระดับปริญญาเอก เมื่อวันที่ ๑๗ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๒๙ สำหรับผลการเรียนเป็นที่น่าพอใจดังที่เราทราบกัน ท่านทรงได้รางวัลเยอะเลย ชั้นปีที่ ๑ ทรงได้รางวัล "ภาษาฝรั่งเศส" ชั้นต่อมาก็ได้ทุนเรียนดีของมหาวิทยาลัยอันถือเป็นเกียรติยศ ชั้นสุดท้ายท่านได้คะแนนเฉลี่ยสูงสุด คือ ๓.๙๘ ได้รางวัลเหรียญทองซึ่งให้แก่ผู้ที่ได้ที่ ๑ ของภาควิชา ซึ่งท่านได้เป็นที่ ๑ ของภาควิชาประวัติศาสตร์ และได้เกียรตินิยมอันดับ ๑ ทำให้ทรงได้รับรางวัลอีกสองรางวัลตามมา ซึ่งเป็นรางวัลที่ให้แก่นิสิตอักษรศาสตร์ในสาขาวิชาประวัติศาสตร์ รางวัลแรกคือ “รางวัลรันซิแมน” เป็นการเขียนเรียงความทางด้านประวัติศาสตร์ รางวัลที่ ๒ คือ “รางวัลสุภาชน์ จันทรโภชน์” อันนี้เป็นทุนของชาวอินเดียที่เคยมาเยี่ยมเยียนที่จุฬาฯ นานมาแล้ว และตั้งทุนให้แก่นิสิตหญิงที่ได้คะแนนเป็นที่ ๑ ของภาควิชาต่าง ๆ “เจ้าฟ้าหญิงนิสิตใหม่จุฬาฯ” “การเรียนปีที่ ๑ เป็นปีที่ข้าพเจ้าคิดว่าเรียนลำบาก แต่ก็ตื่นเต้น ท้าทาย และสนุกสนาน เพราะว่าจะต้องทำความรู้จักกับอาจารย์และเพื่อนใหม่ๆ มากมาย ทั้งเพื่อนในคณะและต่างคณะ ทั้งที่เป็นรุ่นพี่และรุ่นเดียวกัน บางทีก็จำไม่ได้ แต่ก่อนเคยอยู่โรงเรียนจิตรลดาซึ่งมีนักเรียนน้อยรู้จักกันหมดทุกคน นับว่าต้องปรับตัวมากอยู่ มานึกย้อนหลังแล้วรู้สึกว่าครูบาอาจารย์ เพื่อนฝูง เขาก็อดทนกับข้าพเจ้าพอใช้ ข้าพเจ้ามักพูดช้าตะกุกตะกัก เขาก็ยอมฟังดี นานๆ ก็ว่าเอาบ้างว่าพูดแบบนี้น่ารำคาญ ต่อมาข้าพเจ้าพูดดีขึ้นก็ชมเชย ครั้นพูดได้ดีแล้วก็ไม่ยอมหยุดพูด กลายเป็นคนพูดมาก...” -หนังสืออักษรศาสตรบัณฑิต ๕๐ ปี- พิธีรับน้องในหอประชุมที่ประทับใจที่สุด เห็นจะเป็นเมื่อครั้งที่สมเด็จพระเทพฯ ซึ่งตอนนั้นดำรงพระยศ เป็นสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิรินธร เข้ามาเป็นนิสิตใหม่ของจุฬาฯ คณะอักษรศาสตร์ โดยทรงลงทะเบียน เป็นนิสิตตามระเบียบของมหาวิทยาลัยเลขทะเบียน ๑๖๑๓๘… พระองค์เข้าร่วมกิจกรรมในแบบของ “น้ำใจน้องพี่สีชมพู” ตลอดทางเดินตามถนน ทรงร้องเพลงบูมจุฬาฯ แสดงลิเก ลอดซุ้มจามจุรี ทานขนมที่รุ่นพี่ให้ และมาร่วมในพิธีรับน้องในหอประชุม ซึ่งมีพิธีบายศรีสู่ขวัญ รับน้องใหม่ที่อบอุ่นประทับใจมาก นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณเหลือเกิน...วันรับน้องใหม่ชาวจุฬาฯ ขณะนั้นกระผมอยู่ปี ๔ วิศวะ จุฬาฯ เดินไปทางตึกอักษร จึงได้มีโอกาสเข้าเฝ้าถวายการรับน้องใหม่แก่พระองค์ด้วย ท่านน่ารักมาก รุ่นพี่ชาวจุฬาฯ ให้ท่าน..บูมจุฬาฯ..ท่านไม่ถือพระองค์เลย บูมจุฬาฯ ได้ครบถ้วน แสดงว่าพระองค์เตรียมการมาดี ทั้งๆ ที่เพิ่งเสด็จเข้ามาสู่พิธีรับน้องใหม่ -เฟซบุ๊ก Chut Damrong- “จำได้ว่าวันรับน้องต้องกินขนมโก๋ ชวนคลื่นไส้มาก เพราะหวานและฝืดคอ สมเด็จพระเทพฯ ท่านก็เสวยด้วย รุ่นพี่สั่งให้กินเข้าไปอีก กินเข้าไปอีก ถ้าเป็นเวลาอื่นอาจจะอร่อย แต่พอกินมากไปเลยไม่อร่อย เลยรู้สึกไม่ชอบขนมโก๋ไปเลย...” -คุณพาสินี (สารสิน) ลิ่มอติบูลย์ พระสหายจากโรงเรียนจิตรลดา- ห้องเรียนสำหรับนิสิตใหม่ คือห้อง ๒๘ บนชั้นสองของตึกอักษรศาสตร์ ๑ นิสิตทุกคนนั่งเรียงตามลำดับตัวอักษร ทูลกระหม่อมประทับนั่งกลางห้อง ร่วมกับ "ส.เสือ" อื่นๆ “ที่คณะเรานอกจากจะมีสมาชิกที่เป็นคนแล้ว ยังมีหมาอีกหลายตัว เช่น คุณหมี เป็นหมาสีดำตัวใหญ่ เป็นของภารโรง คุณหมีนี้ข้าพเจ้าคิดว่าเป็นใหญ่เป็นโตมากที่สุดในบรรดาหมาที่คณะ ได้ข่าวว่าเวลานอนก็ต้องนอนกางมุ้ง เวลามีเรียนค่ำๆ คุณหมีไม่ได้เข้ามุ้ง ก็จะถูกยุงกัดมากกว่าคนอื่นและตัวอื่น มากาเร็ต เป็นหมาเจ้าถิ่น อยู่มานานแค่ไหนไม่มีใครทราบ สีอะไรบอกไม่ได้แน่ สันนิษฐานว่าเคยเป็นสีขาว ขนยาว ส่อว่าเป็นลูกครึ่ง ความที่เธอไม่ยอมอาบน้ำจึงมอมแมม แถมมีกลิ่นแรง ข้าพเจ้าเคยท้าเพื่อนว่าใครเอามากาเร็ตไปอาบน้ำได้จะมีรางวัล ปรากฎว่าคนที่พยายามเอารางวัลถูกงับไปตามๆ กัน ไม่มีใครได้รางวัล ที่ข้าพเจ้าต้องเป็นธุระในเรื่องหาคนอาบน้ำให้มากาเร็ตเพราะมากาเร็ต มีความสนใจวิชาที่ข้าพเจ้าเรียน ถึงชั่วโมงภาษาบาลีและปรัชญากรีก เธอจะมานอนทับบนเท้าของข้าพเจ้า ถ้าขยับหนีก็จะฮื่อใส่ เมื่อหมดชั่วโมงก็จะลุกไปเอง ท่านอาจจะถามว่า ในเมื่อข้าพเจ้าอยากให้มากาเร็ตอาบน้ำ ทำไมไม่อาบให้เสียเอง ต้องสารภาพว่าเคยพยายามแล้ว แต่ไม่สำเร็จ แสดงว่าไม่มีเมตตามหานิยมอะไรเป็นพิเศษ” “เพื่อนของข้าพเจ้านอกจากสุนัขยังมีพญานาคที่เป็นคันทวยที่ตึก ๑ เวลาเรียนข้าพเจ้าต้องหาโอกาสมองออกมานอกประตูห้องยิ้มทักทายพญานาค บางทีรู้สึกว่าพญานาคยิ้มตอบด้วย” -หนังสืออักษรศาสตรบัณฑิต ๕๐ ปี- เจ้าฟ้าหญิงผู้ทรงเป็นตัวอย่างแห่ง 'ความเพียร' “ระหว่างที่เรียนตั้งแต่ปีหนึ่ง ข้าพเจ้าต้องตามพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ในการเสด็จพระราชดำเนินแปรพระราชฐานไปต่างจังหวัด ไม่สามารถอยู่เรียนได้ครบถ้วน ข้าพเจ้าต้องทำหนังสือราชการขอมหาวิทยาลัย ไม่ให้นับเวลาเรียน ซึ่งเขาก็ไม่นับ ถ้าเขานับข้าพเจ้าก็ต้องออกไปเรียนมหาวิทยาลัยเปิด วิธีการเรียนของข้าพเจ้าคือ ส่งคนมาอัดเทปไปฟังเวลาอยู่ต่างจังหวัด ข้าพเจ้าส่งการบ้าน รายงาน และเข้าสอบเหมือนนิสิตอื่น ข้าพเจ้าเรียกอาจารย์ที่อยู่ในเทปทั้งหลายว่า เทปาจารย์ อันเป็นคำสมาสของคำว่าเทปกับอาจารย์” “การเรียนด้วยเทปาจารย์นั้นไม่สนุกเหมือนเรียนกับอาจารย์จริงๆ ถามก็ไม่ได้ ไม่เห็นภาพ ไม่เห็นกระดาน สมัยนั้นวิดีโอยังไม่แพร่หลาย การคมนาคมก็ไม่สะดวกเหมือนในปัจจุบัน กว่าจะได้รับเทปก็หลายวัน เคราะห์ดีมีพวกเพื่อนช่วยเก็บเอกสาร ช่วยจดให้ เวลากลับกรุงเทพฯ ก็ช่วยสอนช่วยติวให้ อะไรที่ข้าพเจ้าเก่งก็ช่วยทวนและเก็งข้อสอบให้เพื่อนๆ ข้าพเจ้าเคยเก็งข้อสอบอย่างถูกต้อง ทำให้อาจารย์ตกใจนึกว่าข้อสอบรั่ว ข้าพเจ้าเก็งข้อสอบได้แต่ก็ตอบไม่ได้ต้องถามอาจารย์ คิดว่าท่านคงลำบากใจพอใช้เวลาอธิบายให้ข้าพเจ้า” "ในด้านการเรียน พระองค์ทรงเลือกวิชาประวัติศาสตร์เป็นวิชาเอก เพราะทรงเห็นว่าวิชาประวัติศาสตร์น่าจะเป็นประโยชน์ในอนาคต และเพราะความสนพระทัยส่วนพระองค์ด้วย สำหรับวิชาโททรงเลือกภาษาไทยกับบาลีสันสกฤต ขณะนั้นทางคณะให้เลือกได้สองวิชาโท ผมมีโอกาสได้ถวายการสอนพระองค์ท่านวิชาเดียวคือ วิชาภูมิศาสตร์การเกษตร เป็นวิชาเลือก คงสนพระทัยจากการได้ตามเสด็จพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบ่อยๆ ตอนนั้นในฐานะที่เป็นอาจารย์ผู้สอน ยังรู้สึกว่าท่านทรงรู้มากกว่าเราเยอะ เพราะมีโอกาสเสด็จไปทุกแห่งซึ่งบางแห่งเราไม่มีโอกาสไป คงได้แต่ว่าไปตามเนื้อหาวิชา แต่จุดรายละเอียดในพื้นที่ท่านทรงรู้ดีกว่าเรา มีนิสิตลงเรียนเยอะเพราะเป็นทั้งวิชาเลือกและวิชาเอกโท เห็นจะ ๓๐ กว่าคน ความจริงต้องมีการเรียนนอกสถานที่ด้วย แต่พระองค์ไม่ได้เสด็จเพราะทรงมีพระราชภารกิจอย่างอื่น” -ศ.ดร.ไพฑูรย์ พงศะบุตร คณบดีคณะอักษรศาสตร์ จุฬาฯ พ.ศ.๒๕๑๖-
เรื่องเล่าครั้งยังเยาว์ : สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ 'เจ้าฟ้านักการศึกษาของปวงชนชาวไทย' “ทรงเป็นผู้เพียรกล้าในการแสวงหาวิชาความรู้ ทรงตักตวงอย่างไม่รู้จักอิ่ม ลำพังการเรียน เฉพาะชั่วโมงที่ลงทะเบียนไว้ก็กินเวลาสัปดาห์ละไม่น้อยอยู่แล้วและยังจะมีงานที่จะต้องทำมาส่งอาจารย์อีก เพื่อนๆ บ่นกันว่าปีแรกนี้เรียนหนัก เรียนไม่ค่อยรู้เรื่องบ้าง เซ็งบ้าง ตามแต่จะบ่นกันไปกระปอดกระแปดแต่ทูลกระหม่อมไม่ทรงบ่นเลย มีแต่จะคิดเรียนโน่นเรียนนี่เพิ่มเติมอยู่เสมออย่างไม่ทรงรู้จักคำว่าเหน็ดเหนื่อย ทรงสนุกกับการเรียน เรียนวิชาปีหนึ่งแล้วพอว่างก็แอบไปเข้าห้องเรียนชั้นปริญญาโทขอฟังกับเขาด้วย เพราะทางมหาวิทยาลัยไม่ห้ามพวกปริญญาตรีจะเข้าฟังของพวกปริญญาโทก็ไม่มีกฎห้ามแต่อย่างใด” “สามสิบปีที่สอนมาไม่เคยมีนักศึกษาปริญญาตรีเข้ามาแอบฟังการสอนชั้นปริญญาโทเลย เพิ่งมีคราวนี้แหละ” -พระอาจารย์ศักดิ์ศรี แย้มนัดดา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย- เรื่องเล่าครั้งยังเยาว์ : สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ 'เจ้าฟ้านักการศึกษาของปวงชนชาวไทย' องค์หญิงที่ทรง 'อ่อนน้อมถ่อมตน' ที่สุดในโลก... ในการวางพระองค์กับอาจารย์นั้น จะทำความเคารพครูบาอาจารย์ก่อนเสมอ อาจารย์ ดร. ศักดิ์ศรี แย้มนัดดา เขียนเล่าไว้ว่า ท่านเคยเดินขึ้นบันได ห้องโถงตึกอักษรศาสตร์ ๑ ขึ้นไปชั้นบน ท่านอาจารย์ศักดิ์ศรีมัวแต่ตามองดูขั้นบันไดทีละขั้น กลัวจะสะดุดหกล้ม ได้ยินเสียงนิสิตหญิงพูดดัง ๆ ว่า "สวัสดีค่ะ .. อาจารย์" แล้วก็เดินสวนทางลงไป ท่านอาจารย์ก็ตอบโต้โดยมิได้เงยหน้าขึ้นดู "ฮื่อ ... สวัสดีจะ" แต่พอเหลียวกลับไปดูว่าใครเป็นคนทักเมื่อตะกี้นี้ก็ใจหายวาบ เพราะผู้ที่เดินอมยิ้มลงบันไดไปนั้น ก็คือ ...สมเด็จเจ้าฟ้าสิรินธร อาจารย์ศักดิ์ศรี แย้มนัดดา เล่าว่าโดนเข้าแบบนี้อีก ๒-๓ ครั้ง ตอนขึ้นบันไดเหมือนครั้งแรกไม่มีผิด เลยทำให้ทูลกระหม่อมทรงสนิทสนมกับอาจารย์ผู้นี้มาก คราวหนึ่งเสด็จกลับจากอีสาน ทรงเข้าห้องช้ากว่าเพื่อนก็ต้องเข้าไปประทับนั่งแถวหน้าสุด ทรงค้นกระเป๋าใบใหม่อยู่ครู่หนึ่ง แล้วก็หยิบห่อของยู่ยี่ห่อหนึ่งส่งให้อาจารย์ พร้อมกับตรัสว่า "ของฝากจากอีสานค่ะ" ของฝากนั้นคือ ขนมตุ้บตั้บ อันมีชื่อเสียงของอีสาน ซึ่งทรงซื้อมาจากอุดรฯ ทำเอาอาจารย์ศักดิ์ศรีตื้นตันใจเป็นล้นพ้น น้ำพระทัยนี้จะตรึงตราอยู่ในใจ อาจารย์ไปจนกว่าชีวิตจะหาไม่ -อาจารย์ ดร. ศักดิ์ศรี แย้มนัดดา- เรื่องเล่าครั้งยังเยาว์ : สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ 'เจ้าฟ้านักการศึกษาของปวงชนชาวไทย' เพื่อนผมเคยเล่าให้ฟังว่า สักประมาณ ๒๐ ปีที่แล้ว ขณะที่เขากำลังเดินดูหนังสือในร้านหนังสือดวงกมล ที่สยามสแควร์ ก็มีนิสิตหญิงจุฬาฯ สองสามคนเดินเข้ามาในร้าน นิสิตคนหนึ่งใบหน้าสวยคม จัดว่าสวยน่ารัก แต่ใบหน้าดูคุ้นเหลือเกิน ...ทันใด!!! เขาก็เห็นคนเริ่มไหว้บ้าง ค้อมศีรษะบ้างให้แก่นิสิตคนนั้น แต่ก็มีเสียงเอ่ยขึ้นมาอย่างเกรงใจจากนิสิตคนนั้นว่า “ไม่เป็นไรค่ะ ขอบคุณค่ะ วันนี้เป็นนิสิต มาหาซื้อหนังสือ เชิญทุกท่านตามสบายค่ะ” ทุกคำที่เอ่ยจะมี คำว่า “ค่ะ” ตลอดแล้วก็หันไปยิ้มแบบเขินๆ กับเพื่อนที่มาด้วยกิริยาช่างงามน่ารักเหลือเกินเพื่อนผมย้ำ ทันใด นิสิตกลุ่มนั้นก็หันไปเห็นผู้อาวุโสท่านหนึ่ง กำลังเดินดูหนังสืออยู่ในร้านเหมือนกัน จึงเดินเข้าไปหา พร้อมยกมือไหว้ผู้อาวุโสท่านนั้น และนิสิตท่านก็เป็นผู้เอ่ยทักว่า “สวัสดีค่ะอาจารย์ มาหาซื้อหนังสือเหรอคะ” ทันใดนั้น ผู้อาวุโสท่านนั้นก็สะดุ้ง กำลังจะก้มและย่อตัวลงในท่าทำความเคารพ แต่ความที่อยู่ในวัยชรา จึงไม่ค่อยถนัด พร้อมกับเอ่ยขึ้นว่า “อ้าว องค์หญิง กระหม่อมมาหาซื้อหนังสือ พะยะค่ะ” ในตอนนั้น เพื่อนผมก็จำได้ขึ้นมาว่า นิสิตท่านนั้นก็คือ “สมเด็จพระเทพฯ” นั่นเอง ในตอนนั้นพระเทพฯ ก็ทรงเข้ามาประคองอาจารย์ท่านนั้น พร้อมกับรับสั่ง “ไม่เป็นไรค่ะ อาจารย์ หนูกับเพื่อน มาหาซื้อหนังสือเหมือนกันค่ะ” เพื่อนผม บอกว่า ตั้งแต่วันนั้นเป็นต้นมา ผมรักและเทิดทูนเจ้าหญิงองค์น้อยเสมอมาด้วยความที่ท่านไม่ ทรงถือพระองค์ ตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์ -องค์หญิงของเมืองไทย- เรื่องเล่าครั้งยังเยาว์ : สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ 'เจ้าฟ้านักการศึกษาของปวงชนชาวไทย' “เวลาเสด็จไปใต้ก็มีขนมมาฝากอาจารย์ ฝากเพื่อน ฝากภารโรง ฝากทุกคนเลย คนทำความสะอาดท่านก็ทรงเอาเม็ดแตงโมมาฝาก เพราะท่านโปรดเอาขนมเข้าไปในห้องส่วนพระองค์ที่คณะจัดถวายเป็นห้องทรงงานและห้องเสวย ท่านก็ว่าบางครั้งได้ทำเปลือกเม็ดแตงโมหรือเศษขนมตกไว้ในห้อง ทรงเกรงใจ พอไปใต้เลยทรงซื้อเม็ดแตงโมมาฝาก" "สมัยเรียนหนังสือท่านทรงรู้จักนิสิตมาก ทั้งรุ่นเดียวกับท่าน รุ่นพี่ และต่างคณะ ท่านทรงเป็นสมาชิกชมรมดนตรีไทย ชมรมวรรณศิลป์ของคณะ ทำหนังสือ อักษรศาสตรพิจารณ์ ของชมรมวิชาการของคณะอักษรฯ ทำหนังสือ สะพาน ของชมรมนิสิตประวัติศาสตร์ ภาควิชาประวัติศาสตร์ ความที่ท่านทรงเป็นสมาชิกชมรมของคณะอักษรศาสตร์และของจุฬาฯ จึงมีเพื่อนมาก ท่านทรงรู้จักนิสิตมากกว่าดิฉันเสียอีก ทรงเรียกเขาว่าพี่ด้วยชื่อเล่น ดิฉันเองยังทูลถามด้วยซ้ำไปว่า ที่รับสั่งเรียกพี่อะไรนั่นน่ะ ชื่อจริงๆ ว่าอะไร เพราะดิฉันไม่เคยเรียกนิสิตด้วยชื่อเล่น แต่ท่านจะเหมือนนิสิตทั่วไปที่จะเรียกรุ่นพี่ด้วยชื่อเล่น เราก็ถามว่านั่นน่ะใคร ท่านก็จะรับสั่งว่าคนนั้นไง เราก็ถึงบางอ้อ ท่านทรงทำตัวเป็นนิสิตธรรมดา ทรงรู้จักรุ่นพี่ที่เป็นประธานเชียร์ เพราะท่านโปรดเข้าห้องเชียร์” -ดร.บุษกร (ลายเลิศ) กาญจนจารี พระอาจารย์ที่ปรึกษา- เรื่องเล่าครั้งยังเยาว์ : สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ 'เจ้าฟ้านักการศึกษาของปวงชนชาวไทย' "ส่วนที่ประทับใจไม่รู้ลืม คือ ทุกครั้งที่เสด็จฯไปเรียน พระกระเป๋าของพระองค์เปรียบเสมือนของมหัศจรรย์ เพราะมีทุกอย่างในนั้น ไม่ว่าจะกาว กรรไกร ยาดม แม้กระเป๋าจะหนัก แต่พระองค์ก็ทรงถือไปทุกวัน และเพื่อนก็ชอบ เพราะสะดวกเหลือเกิน ไม่มีอะไรก็ทูลขอกันประจำ ทรงโอบอ้อมอารีกับเพื่อนๆ รุ่นพี่ และรุ่นน้อง แม้กระทั่งสุนัขในมหาวิทยาลัยก็ทรงมีพระเมตตา ด้วยน้ำพระทัยนี้ทำให้เพื่อนๆ ทั้งหลายประทับใจ" "พระอุปนิสัยของพระองค์เป็นสิ่งที่วิเศษมาก ทรงมีพระปรีชามากมายหลายด้าน แต่สิ่งที่ขาดไม่ได้ คือ ทรงถ่อมพระองค์ ไม่เคยทรงคิดว่าพระองค์เก่งเลย แต่จะทรงคิดว่า จะต้องค้นหาความรู้ หรือถามไถ่ผู้รู้ต่างๆ อยู่ตลอดเวลา และอีกสิ่งหนึ่งคือความซื่อสัตย์สุจริต อะไรที่เป็นผลงานของพระองค์ ก็ทรงยอมรับ อะไรที่ไม่ใช่ ก็ทรงแจกแจงอย่างเปิดเผย ซึ่งนี่คือวิสัยที่ดีมากของผู้มีปัญญา" -ผศ.ดร.สุกัญญา วิชชุกิจ- เรื่องเล่าครั้งยังเยาว์ : สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ 'เจ้าฟ้านักการศึกษาของปวงชนชาวไทย' 'เจ้าฟ้านักการศึกษา' ของปวงชนชาวไทย พระราชดำรัสของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ที่ทรงพระราชทานเนื่องในโอกาสวันไหว้ครู ณ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒประสานมิตร เมื่อวันที่ ๑๖ กรกฎาคม ๒๕๒๖ ว่า "วิชาการต่างๆ ในสังคมทุกวันนี้ มิได้อยู่นิ่งกับที่ แต่เปลี่ยนแปลงก้าวหน้าอยู่ตลอดเวลาคนที่เรียนจบสูงๆ ถ้าอยากจะอยู่อย่างก้าวหน้า ควรทำการค้นคว้าศึกษาเล่าเรียนต่อไป แม้จะมิใช่ การศึกษาเล่าเรียนในระบบ เช่น อาจเข้ารับการอบรมสัมมนา ฟังการอภิปราย หรือชมนิทรรศการว่ามีอะไรใหม่ๆ การฟังข่าวสารจากวิทยุ หนังสือพิมพ์ นิตยสารต่างๆ ก็จำเป็น ทำให้เรารู้ว่าวิทยาการ ก้าวหน้าไปถึงไหนแล้ว สิ่งแวดล้อมรอบตัว เรามันไม่อยู่กับที่ เช่น เทคโนโลยีสมัยใหม่มีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา" เรื่องเล่าครั้งยังเยาว์ : สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ 'เจ้าฟ้านักการศึกษาของปวงชนชาวไทย' “ในด้านวิชาการนั้น บอกได้ว่าความรู้ทุกอย่างมีประโยชน์และได้ใช้ในการทำงาน ทั้งงานในประเทศและต่างประเทศ บางทีก็นึกเสียใจว่าเวลาเรียนควรตั้งใจมากกว่านี้จะได้ความรู้อีกมาก แม้แต่งานพัฒนา งานเกษตร ก็ใช้พื้นความรู้จากที่เรียนมา งานสอนหนังสือก็เอาความรู้ไปสอนต่อ เวลาเขียนหนังสือก็ต้องใช้ความรู้หลายสาขาที่เรียนมาเข้าช่วย คนเขามักจะหวังว่าคนจบอักษรฯ จะต้องเขียนหนังสือได้ดี แต่งคำประพันธ์ได้ทุกอย่าง จึงถูกใช้อยู่เรื่อย และต้องทำให้ได้ นอกจากวิชาที่เป็นทฤษฎีแล้ว ครูอาจารย์หลายท่านได้กรุณาอบรมสั่งสอน ชี้แนะข้อคิดที่ดี เป็นประโยชน์ในการดำเนินชีวิตเป็นอย่างยิ่ง” -หนังสืออักษรศาสตรบัณฑิต ๕๐ ปี- เรื่องเล่าครั้งยังเยาว์ : สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ 'เจ้าฟ้านักการศึกษาของปวงชนชาวไทย' พระองค์ทรงเคยเล่าให้พระอาจารย์และนักศึกษาที่มหาวิทยาลัยปักกิ่งฟังถึงสาเหตุที่เลือกเรียนภาษาจีน ว่า “ตอนแรกไม่ได้คิดอยากจะเรียน เพราะคิดว่าภาษาจีนเป็นภาษาที่ยากมาก แต่มาคิดว่าตัวเองเป็นคนเอเชีย ในเอเชียมีประเทศใหญ่อยู่ 2 ประเทศ คือ อินเดียกับจีน การเรียนภาษาอินเดียกับภาษาจีนจึงเป็นเรื่องสำคัญมาก” -“สมเด็จพระเทพฯ” : ทูตสันถวไมตรีไทย-จีน- “สำหรับการเรียนการสอนในมหาวิทยาลัย พระองค์ทรงรับสั่งว่าไม่ใช่เพียงเรียนรู้ลึก แต่ต้องรู้กว้าง เพื่อเชื่อมโยงวิชาการต่างๆ ได้ และที่สำคัญต้องมีจริยธรรม วิชาการ และวิชาชีพ อย่างไรก็ตาม พระองค์ทรงพัฒนาบัณฑิตศึกษาในทุกด้าน โดยทรงส่งเสริมผู้มีความสามารถพิเศษได้เรียนบัณฑิตศึกษา เพื่อเป็นนักวิชาการ นักวิจัย นักพัฒนา ทรงพัฒนานักวิจัยและการวิจัยระดับแนวหน้า ทรงบุกเบิกสาขาวิชาใหม่ๆ และสหวิทยาการ ทรงสร้างเครือข่ายนักวิจัยที่มีทั้งรุ่นอาวุโสและรุ่นใหม่ ทั้งภายในและต่างประเทศ และทรงส่งเสริมกิจกรรมทางวิชาการ ทรงติดตามความก้าวหน้าทางวิชาการอยู่เสมอ” -คุณหญิงสุมณฑา พรหมบุตร- Cr.http://manager.co.th/Campus/ViewNews.aspx?NewsID=9580000037411
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงบำเพ็ญพระราชกุศลปล่อยพันธุ์สัตว์น้ำลงสู่แม่น้ำเจ้าพระยา เนื่องในวันคล้ายวันพระราชสมภพ และในโอกาสทรงเจริญพระชนมายุ 60 พรรษา วันนี้ (2 เม.ย.) เมื่อเวลา 07.49 น. สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินไปยังท่าวาสุกรี ทรงบำเพ็ญพระราชกุศลปล่อยพันธุ์สัตว์น้ำ ซึ่งกรมประมงน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวาย เนื่องในโอกาสวันคล้ายวันพระราชสมภพ วันที่ 2 เมษายน 2558 และทรงเจริญพระชนมายุครบ 5 รอบ 60 พรรษา เป็นพันธุ์ปลาไทย 9 ชนิด ได้แก่ ปลาตะเพียนขาว ปลาตะเพียนทอง ปลายี่สกไทย ปลาโพง ปลาหมอไทย ปลากราย ปลากระแห ปลาสร้อยขาว ปลาบึก รวมจำนวน 590,000 ตัว และปลากระเบนเจ้าพระยา ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางลำตัว 1.5 เมตร จำนวน 1 ตัว ลงสู่แม่น้ำเจ้าพระยา นอกจากนี้ ในโอกาสมหามงคลทรงเจริญพระชนมายุ 5 รอบ ปีนี้กรมประมงได้น้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายปลากระเบนเจ้าพระยา ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางลำตัว 2 เมตร จำนวน 1 ตัว เพื่อบำเพ็ญพระราชกุศล และเพื่อการอนุรักษ์พันธุ์ปลากระเบนเจ้าพระยา ซึ่งใกล้สูญพันธุ์
“John Kerry” รัฐมนตรีต่างประเทศของสหรัฐอเมริกา ถวายพระพร สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เนื่องในโอกาสทรงเจริญพระชนมายุ 60 พรรษา ในวันที่ 2 เม.ย.2558 วันนี้(2 เม.ย) ทวิเตอร์ กระทรวงการต่างประเทศ ได้เผยแพร่ ข้อความถ้อยแถลงเฉลิมพระเกียรติและถวายพระพรสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เนื่องในโอกาสทรงเจริญพระชนมายุ 60 พรรษา ในวันที่ 2 เม.ย.2558 ของนาย John Kerry รัฐมนตรีต่างประเทศของสหรัฐอเมริกา โดยมีใจความดังนี้ Her Royal Highness Maha Chakri Sirindhorn's 60th Birthday Press Statement John Kerry Secretary of State Washington, DC April 1, 2015 Share on facebook Share on twitter Share On behalf of President Obama and the people of the United States, it is with great pleasure that I wish Her Royal Highness Maha Chakri Sirindhorn a joyous 60th birthday. Her Royal Highness has admirably devoted her life to the service of the Thai people. She is a generous patron of her country’s poor, supporting development projects in education, health, hygiene, water resources, and agriculture. She is also an accomplished scholar, and for much of her life has been a dedicated teacher of history for her country’s emerging leaders. We wish Her Royal Highness all the very best on this auspicious occasion, and reaffirm our friendship and express our support for the Thai people. วานนี้(1 เม.ย.)สมาชิกอาวุโสของรัฐสภาสหรัฐฯ 2 คน ได้กล่าวถ้อยแถลงเฉลิมพระเกียรติและถวายพระพรสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เนื่องในโอกาสทรงเจริญพระชนมายุ 60 พรรษา ในวันที่ 2 เม.ย.2558 โดยนาย Orrin Hatch สมาชิกวุฒิสภาสหรัฐฯ รัฐยูทาห์ ซึ่งดำรงตำแหน่งประธานกรรมาธิการการคลัง และนาย Edward R. Royce สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐฯ ซึ่งดำรงตำแหน่งประธานกรรมาธิการการต่างประเทศ ได้กล่าวถ้อยแถลงต่อรัฐสภาของสหรัฐอเมริกา เมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา สำหรับถ้อยแถลงของสมาชิกรัฐสภาสหรัฐฯ 2 คน มีเนื้อหาของการร่วมถวายพระพรพร้อมกับชาวอเมริกันเชื้อสายไทยและพสกนิกรชาวไทย แด่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เนื่องในโอกาสทรงพระเจริญพระชนมายุ 60 พรรษา 2 เม.ย.2558 และเทิดพระเกียรติที่ทรงมีพระราชกรณียกิจหลายด้าน เพื่อช่วยเหลือชาวไทยและผู้ด้อยโอกาสในสังคมให้มีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น ทั้งในแง่การส่งเสริมการศึกษา การพัฒนาสาธารณสุข การสนับสนุนโครงการพระราชดำริต่างๆ เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิต ตลอดจนการส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม สิ่งเหล่านี้เป็นการสะท้อนถึงพระเกียรติคุณและพระอัจฉริยภาพของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี อันเป็นที่ประจักษ์ต่อนานาประเทศ.
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จฯ แทนพระองค์ทรงบำเพ็ญพระราชกุศลใน พระราชพิธีฉลองพระชนมายุ 5 รอบ ทรงประเคนพัดรองที่ระลึกจำนวน 61 รูป และทรงสดับพระธรรมเทศนากัณฑ์ 1 โดยสมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ วัดปากน้ำ ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ในพระบรมมหาราชวัง วันนี้ (2 เม.ย.) เมื่อเวลา 17.00 น. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินไปทรงปฏิบัติพระรชกรณียกิจแทนพระองค์ เนื่องในโอกาสพระราชพิธีฉลองพระชนมายุ 5 รอบ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เพื่อเป็นสิริสวัสดิ์พิพัฒนมงคลตามราชประเพณี ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ในพระบรมมหาราชวัง สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินโดยรถยนต์พระที่นั่งจากพระตำหนักจิตรลดารโหฐาน พระราชวังดุสิตไปยังพระบรมมหาราชวัง เข้าทางประตูวิเศษไชยศรี ประตูพิมานไชยศรี เทียบรถยนต์พระที่นั่งที่พระทวารเทศรรักษา เสด็จพระราชดำเนินเข้าพระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ทรงจุดเทียนมหามงคล เทียนเท่าพระองค์และธูปเทียนบูชาพระพุทธรูป เทวรูปนพเคราะห์องค์อภิบาล องค์แทรกพระชนมายุ แล้วทรงจุดธูปเทียนเครื่องนมัสการบูชา พระพุทธปฏิมาชัยวัฒน์ และพระพุทธรูปประจำพระชนมวารของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี แล้วทรงประเคนพัดรองที่ระลึกพระราชพิธีฉลองพระชนมายุ 5 รอบ 2 เมษายน 2558 แด่สมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ วัดปากน้ำ ผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช และพระราชาคณะรวม 61 รูป เจ้าพนักงานอาราธนาพระปริตร พระสงฆ์เจริญพระพุทธมนต์ และเสกน้ำพระพุทธมนต์ จบแล้ว สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงจุดธูปเทียนเครื่องทรงธรรม ทรงศีล สมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ถวายศีล และถวายพระธรรมเทศนากัณฑ์ 1 จบแล้ว สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงประเคนจตุปัจจัยไทยธรรมบูชากัณฑ์เทศน์ และผ้าไตรแด่พระสงฆ์ที่เจริญพระพุทธมนต์และถวายพระธรรมเทศนา พระมหาราชครูพิธีศรีสุทธิคุณประธานพระครูพราหมณ์ ถวายน้ำเทพมนตร์และใบมะตูม พระสงฆ์เจริญชัยมงคลคาถาจบแล้ว ทรงหลั่งทักษิโณทก พระสงฆ์ถวายอนุโมทนา ถวายอดิเรก ออกจากพระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย เสด็จพระราชดำเนินไปประทับรถยนต์พระที่นั่งที่พระทวารเทศวรรักษา เสด็จพระราชดำเนินกลับ
เว็บไซต์เฟซบุ๊กแฟนเพจ เรารัก “สมเด็จพระเทพฯ” : Our BeLoved Princess Maha Chakri Sirindhorn ได้ลงพระฉายาลักษณ์ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ คุณพลอยไพลิน วีลเลอร์ พระธิดาในทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี พร้อมสามีและบุตร เข้าเฝ้าฯ ถวายพระพรเนื่องในวันฉลองพระชนมายุครบ 60 พรรษา เป็นการส่วนพระองค์ วานนี้ (2 เม.ย.)
ความรู้สึกของแม่ค้าก๋วยเตี๋ยวที่สมเด็จพระเทพฯเสด็จเสวยแบบไม่ทันตั้งตัว . ไม่น่าเชื่อว่าแค่ภาพถ่ายใบเดียวที่ถูกแชร์ในเฟซบุ๊กฯ จะทำให้แม่ค้าขายก๋วยเตี๋ยวธรรมดาๆคนหนึ่งโด่งดัง และขายดีตลอดมา เป็นภาพถ่ายขณะที่ นางอัมพร โพธิ์ศรี วัย 46 เจ้าของร้านก๋วยเตี๋ยวหมูโบราณ นายทองสุข ตรงข้ามวัดศาลเจ้า อ.เมือง จ.ปทุมธานี กำลังนั่งคุกเข่าเบื้องพระพักตร์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ด้วยสีหน้าปลาบปลื้มใจยิ่ง ..เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นโดยที่เธอไม่คิดไม่ฝันมาก่อนเลยด้วยซ้ำ เรื่องมีอยู่ว่า..เมื่อวันหนึ่งของเดือนมิถุนายน ปี 2553 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้เสด็จฯเป็นการส่วนพระองค์..มาที่ร้านก๋วยเตี๋ยวแห่งนี้ โดยมิได้มีการแจ้งล่วงหน้า ทรงสั่งและเสวยก๋วยเตี๋ยวหมูโบราณอย่างไม่ถือพระองค์เลยแม้แต่น้อย ท่ามกลางความประทับใจของประชาชนที่อยู่ในเหตุการณ์ .อัมพร(แม่ค้า) ยังจดจำวันนั้นได้อย่างแม่นยำ ..จำได้ว่าวันนั้นเป็นวันเข้าพรรษา คนมาทำบุญที่วัด มาเที่ยวกันที่ตลาดท่าน้ำกันเยอะมาก ร้านเราคนแน่นทุกโต๊ะเลยประมาณ 11 โมง อัมพรยืนปรุงก๋วยเตี๋ยวอยู่.. ก็เห็นว่ามีตำรวจมากันเต็มเลย ..แล้วก็มีเจ้าหน้าที่คนหนึ่งเดินมาบอกว่าขอกันพื้นที่ไว้โต๊ะนึง สมเด็จพระเทพฯ ท่านจะเสด็จฯมาเสวยก๋วยเตี๋ยวที่ร้าน.. เราก็ตกใจตั้งตัวไม่ทัน ..ตอนนั้นโต๊ะก็เป็นเหล็ก เก้าอี้พลาสติก ถ้วยชามธรรมดาๆ ไม่มีอะไรพิเศษ ก็กลัวว่าจะไม่เหมาะกับพระองค์ท่าน กลัวจะไม่สะดวกสบาย" เธอเล่าว่าบรรยากาศของตลาดท่าน้ำวัดศาลเจ้าขณะนั้นเป็นปกติ คนเดินกันพลุกพล่าน ลูกค้าทางร้านก็นั่งก้มหน้าก้มตากินก๋วยเตี๋ยว เสียงพ่อค้าแม่ค้าดังโหวกเหวก แล้วเจ้าหน้าที่คนเดิมก็มาตามให้ไปรอรับเสด็จฯ บอกให้ไปกันทั้งร้านเลย พวกเราตื่นเต้นกันใหญ่ เมื่อพระองค์ท่านเสด็จฯเข้ามา ภาพที่เกิดขึ้นตอนนั้นคือทุกคนที่นั่งเก้าอี้ หรือเดินอยู่ จู่ๆก็ลุกพรึ่บโดยอัตโนมัติ พากันลงนั่งคุกเข่ากับพื้นพร้อมกันทั้งร้านเลย พระองค์ท่านยิ้มแย้มทักทาย ..ทรงรับสั่งว่า'ไม่เป็นไร ทำตัวตามปกติ ตามสบาย.. แล้วทรงสั่งเส้นเล็กแห้ง 1 ชาม มาเสวยพร้อมกับข้าราชบริพารที่ติดตามมาด้วย" สมเด็จพระเทพฯทรงเสวยก๋วยเตี๋ยว รวมถึงพระกระยาหารที่พ่อค้าแม่ค้าตลาดน้ำศาลเจ้านำมาถวายเต็มโต๊ะ ทั้งลูกชิ้นปิ้ง ก๋วยจั๊บ ขนมหวาน ผลไม้ สายตาลูกค้าทุกคนจ้องมองเป็นตาเดียวด้วยความอิ่มอกอิ่มใจ ไม่มีใครลุกจากที่นั่งเลยแม้แต่โต๊ะเดียว "ถึงขั้นเจ้าหน้าที่ต้องขอร้องว่าใครอิ่มแล้ว ลุกให้คนอื่นเขากินบ้าง .. แต่ใครจะลุกล่ะ ทุกคนก็อยากชื่นชมพระบารมีของพระองค์อย่างใกล้ชิดทั้งนั้น" อัมพรหัวเราะ จากนั้นสมเด็จพระเทพฯ ทรงเรียกอัมพรมาคุย ไถ่ถามเรื่องทั่วไป เป็นต้นว่าทองสุขคือชื่อใคร เปิดมากี่ปีแล้ว เมื่อตอบว่าทองสุขคือชื่อคุณพ่อ เปิดมานาน 55 ปีแล้ว พระองค์ทรงตรัสถามต่อว่าแล้วแม่ล่ะไปไหน ไปเรียกมาคุยหน่อย อัมพรจึงไปประคองแม่ ฮุ่ยเค็ง แซ่ตั๊ง มานั่งคุยด้วย "พระองค์ท่านตรัสให้แม่นั่งเก้าอี้ ไม่ต้องนั่งพื้น เพราะเห็นว่าอายุมากแล้ว เกรงว่าเข่าขาจะไม่ดี ..พระองค์ท่านใจดีมาก พูดคุยเป็นกันเอง เหมือนคนธรรมดา น้ำเสียงนุ่มนวล ไม่ถือพระองค์เลย ก่อนกลับ..ท่านรับสั่งให้แม่ชงโอเลี้ยงถวาย 2 แก้ว แถมใส่กระติกกลับไปด้วย แล้วท่านก็รับสั่งให้คิดเงิน เราไม่อยากรับ เพราะแค่พระองค์เสด็จฯมาก็เป็นบุญของพวกเราแล้ว ท่านบอกไม่รับไม่ได้ พระองค์ทรงพระราชทานเงินใส่ซองมาให้ 5,000 บาท รับสั่งว่าเอาไว้เป็นขวัญถุง" ในส่วนของภาพถ่ายของอัมพรที่นั่งคุกเข่ารับเสด็จฯ สมเด็จพระเทพฯ ที่ถูก อัมพรเล่าว่า..เจ้าหน้าที่สำนักพระราชวังอัดขยายแล้วส่งมาให้เก็บไว้เป็นที่ ระลึก เธอจึงเอาติดไว้ภายในร้าน เพื่อเป็นมงคลของชีวิต "ตอนแรกที่รู้ข่าวก็ตกใจ รูปนี้มันนานหลายปีแล้ว กลัวด้วยว่ามันเกี่ยวกับการเมืองอะไรรึเปล่า ..แต่พอลูกสาว กับลูกค้าบอกว่ามีแต่คนชื่นชม อิจฉาว่าเรามีบุญได้เข้าเฝ้าสมเด็จพระเทพอย่างใกล้ชิด ก็ดีใจ ดีใจมากๆ"เธอเล่าน้ำตาคลอ เสียงสั่น เพราะความยินดี "โดยส่วนตัวเรารักพระองค์ท่านมาก ทรงไม่ถือพระองค์ ทำงานหนัก ติดดินเยี่ยงสามัญชน น่ารักเป็นกันเอง ใครจะไม่รักได้ลง" อัมพรเล่าด้วยน้ำเสียง..ของคนที่มีความสุขที่สุดในโลก.. เธอบอกว่า..การที่เจ้าฟ้าเจ้าแผ่นดินมาเหยียบร้านเราก็ถือว่าเป็นที่สุดของอาชีพคนขายก๋วยเตี๋ยวธรรมดาๆคนหนึ่งแล้ว" . อัมพร พร้อมมารดา รวมถึงพี่น้อง ลูกหลานในร้าน.. บอกเหมือนกันว่าปลื้มใจทุกครั้งที่มีลูกค้าสนใจไถ่ถามถึงภาพสำคัญภาพนั้น ซึ่งต่างก็ยินดีเล่าให้ทุกคนฟังอย่างไม่รู้จักเหน็ดเหนื่อยเลย ร้านก๋วยเตี๋ยวหมูโบราณ นายทองสุข ตั้งอยู่ที่ตลาดน้ำวัดศาลเจ้า ถนนติวานนท์ ต.บ้านกลาง อ.เมือง จ.ปทุมธานี เปิดให้บริการตั้งแต่เวลา 8.00-15.00 น. (หยุดวันจันทร์) อร่อยโดนใจทุกเมนู ไม่ว่าก๋วยเตี๋ยวต้มยำ เย็นตาโฟ เกาเหลา ก๋วยจั๊บ หมูสะเต๊ะ ลูกชิ้นปลานึ่ง !!!
เจ้ายอดศึกพูดถึงสมเด็จพระเทพฯ อย่างไร ความนับถือในพระราชวงศ์ไทยของผม มีเหตุมาตั้งแต่เมื่อปี พ.ศ.๒๕๒๓ เจ้ากอนเจิง ผู้นำไทใหญ่ ตอนนั้นคัดเลือกผมกับเพื่อนทหารไทใหญ่ ประมาณ ๑๐ คน ไปเป็น รปภ.ร่วมกับหน่วย ตชด.๓๒๗ ของไทย ไปถวายอารักขาสมเด็จพระเทพฯ เมื่อครั้งเสด็จหมู่บ้านเปียงหลวง อ.เวียงแหงจ.เชียงใหม่ ตอนนั้นเป็นเด็กผมไม่รู้เรื่องอะไร เขาให้ไปก็ไป ให้จัดแถวก็จัดแถว ผมกับ ตชด.ไทยได้เข้าเฝ้า พระองค์ท่านถามว่า สบายดีหรือเปล่า เป็นไทใหญ่หรือเปล่า อยู่ที่ไหน ผมตอบว่า เป็นไทใหญ่ครับ อยู่บนดอย วันนั้นท่านสอนให้รักสามัคคีกัน ให้เรียนหนังสือให้เก่ง ถ้าเก่งจะทำอะไรก็ง่าย
